Σύμφωνα με την Υ.Α. 10645/ΓΔ4/22-01-2018 οι μαθητές οφείλουν να ακολουθούν τους κανόνες που διέπουν τη σχολική ζωή, όπως αυτοί ορίζονται από την κείμενη νομοθεσία και το πλαίσιο οργάνωσης της σχολικής ζωής. Κάθε πράξη ή παράλειψη που έρχεται σε αντίθεση με αυτούς αποτελεί αντικείμενο παιδαγωγικού ελέγχου και αντιμετωπίζεται με παιδαγωγικά μέσα.
Διαγωγή μαθητών
Η συμπεριφορά των μαθητών, που εκδηλώνεται με οποιοδήποτε τρόπο εντός ή εκτός του σχολείου με πράξεις ή παραλείψεις, συνιστά τη διαγωγή τους.
Η διαγωγή κάθε μαθητή χαρακτηρίζεται ως «εξαιρετική», «καλή» ή «μεμπτή» ως εξής:
α) «Εξαιρετική» χαρακτηρίζεται η διαγωγή του μαθητή, όταν τηρεί απολύτως τους κανόνες της σχολικής ζωής.
β) «Καλή» χαρακτηρίζεται η διαγωγή του μαθητή, όταν υπάρχουν παρεκκλίσεις από την τήρηση των κανόνων της σχολικής ζωής.
γ) «Μεμπτή» χαρακτηρίζεται η διαγωγή μαθητή όταν αποκλίνει από την προσήκουσα διαγωγή σε βαθμό ανεπίτρεπτο, αλλά κρίνεται ότι είναι δυνατή η επανόρθωση της παρέκκλισης αυτής εντός του ίδιου σχολικού περιβάλλοντος.
Ο ετήσιος χαρακτηρισμός της διαγωγής των μαθητών πραγματοποιείται με τη λήξη του διδακτικού έτους από τον Σύλλογο Διδασκόντων, ο οποίος αποφαίνεται κατά πλειοψηφία συνεκτιμώντας την εν γένει συμπεριφορά τους στο σχολείο και εκτός αυτού καθώς και τα παιδαγωγικά μέτρα ή τις ηθικές αμοιβές που έχουν καταχωριστεί στα οικεία βιβλία.
Κάθε χαρακτηρισμός διαγωγής ως «καλής» ή «μεμπτής» πρέπει να είναι αιτιολογημένος.
Καμία μεταβολή της διαγωγής μαθητή δεν μπορεί να γίνει από τον Σύλλογο Διδασκόντων μετά την οριστική έξοδο του από το σχολείο.
Παιδαγωγικά μέτρα
Ο Σύλλογος Διδασκόντων έχει την παιδαγωγική ευθύνη να προβαίνει σε ενέργειες και να εφαρμόζει πρακτικές για τη δημιουργία στο σχολείο του κλίματος που απαιτείται για την υλοποίηση των στόχων της εκπαίδευσης και για τη διαπαιδαγώγηση των μαθητών έτσι, ώστε να σέβονται τους διαφορετικούς ρόλους και να αναγνωρίζουν την ανάγκη τήρησης των κανόνων.
Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιεί όλους τους διαθέσιμους τρόπους (π.χ. συμβουλευτικές συναντήσεις με τις υποστηρικτικές εκπαιδευτικές δομές, διαδικασία διαμεσολάβησης) για την αντιμετώπιση κάθε παρεκκλίνουσας συμπεριφοράς.
Στις περιπτώσεις των μαθητών που δε βελτιώνουν τη συμπεριφορά τους ο Σύλλογος Διδασκόντων προβαίνει στη λήψη μέτρων, τα οποία είναι:
- α) προφορική παρατήρηση,
- β) επίπληξη,
- γ) αποβολή από τα μαθήματα μίας (1) ημέρας,
- δ) αποβολή από τα μαθήματα δύο (2) ημερών,
- ε) αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος.
Κάθε διδάσκων καθηγητής μπορεί να προβεί σε προφορική παρατήρηση ή επίπληξη.
Ο Διευθυντής πέραν της προφορικής παρατήρησης και της επίπληξης μπορεί να αποβάλει τον μαθητή για μία (1) ημέρα.
Ο Σύλλογος Διδασκόντων πέραν της προφορικής παρατήρησης και επίπληξης μπορεί να αποβάλει τον μαθητή για μία (1) ή δύο (2) ημέρες ή να αποφασίσει την αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος.
Εάν μαθητής παρακωλύει τη διεξαγωγή μαθήματος, είναι δυνατόν να του επιβληθεί προφορική παρατήρηση και να απομακρυνθεί από την αίθουσα διδασκαλίας, οπότε απασχολείται με την ευθύνη του Διευθυντή του σχολείου, λαμβάνοντας απουσία.
Σε περίπτωση επαναλαμβανόμενων ωριαίων απομακρύνσεων και πάντως μετά από τρεις απομακρύνσεις από τον ίδιο διδάσκοντα ή πέντε συνολικά, το Συμβούλιο του Τμήματος εξετάζει τους ενδεδειγμένους χειρισμούς.
Οι αποβολές απο τα μαθήματα επιβάλλονται εφόσον κρίνεται ότι τα παιδαγωγικά μέτρα που έχουν ήδη εφαρμοστεί δεν έχουν φέρει αλλαγή της στάσης του μαθητή ή αν πρόκειται για σοβαρή παρέκκλιση, έστω και μεμονωμένη.
Η αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος επιβάλλεται μόνο αν κρίνεται ότι δεν είναι δυνατή η επανόρθωση της παρέκκλισης εντός του ίδιου σχολικού περιβάλλοντος με την προσδοκία να δοθεί η ευχέρεια βελτίωσης της διαγωγής του μαθητή σε ένα νέο σχολικό περιβάλλον.
Βιβλίο Καταγραφής Ενεργειών Υποστήριξης Εύρυθμης Λειτουργίας
Η παρατήρηση έχει σκοπό να προειδοποιήσει τον μαθητή ότι η συμπεριφορά του παρεκκλίνει από τα προβλεπόμενα από το Πλαίσιο Οργάνωσης της Σχολικής Ζωής και δεν καταχωρίζεται στο Βιβλίο Καταγραφής Ενεργειών Υποστήριξης Εύρυθμης Λειτουργίας.
Τα υπόλοιπα παιδαγωγικά μέτρα καταχωρίζονται στο Βιβλίο Καταγραφής Ενεργειών Υποστήριξης Εύρυθμης Λειτουργίας.
Στο Βιβλίο αυτό, εκτός από τα παιδαγωγικά μέτρα, καταγράφονται και οι παιδαγωγικές ενέργειες παιδαγωγικού χαρακτήρα (π.χ. προσφυγή σε συμβουλευτικό κέντρο), εφόσον αφορούν συγκεκριμένους μαθητές και κρίνεται απαραίτητο από τον Διευθυντή του σχολείου ή το Συμβούλιο Τμήματος.
Αποβολές
Οι μαθητές που αποβάλλονται παραμένουν τις ημέρες της αποβολής στο σχολείο, οι ώρες απουσίας τους από την τάξη καταχωρίζονται και απασχολούνται με ευθύνη του Διευθυντή του σχολείου.
Η μορφή της απασχόλησης εντός του σχολείου καθορίζεται από το όργανο που αποφάσισε το συγκεκριμένο παιδαγωγικό μέτρο.
Αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος
Την αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος μπορεί να την επιβάλει μόνο ο Σύλλογος Διδασκόντων με απόφαση στην οποία πρέπει να αιτιολογείται ειδικά ο λόγος για τον οποίο κρίνεται ότι δεν είναι δυνατή η επανόρθωση της παρέκκλισης εντός του ίδιου σχολικού περιβάλλοντος ύστερα από σύμφωνη γνώμη του Κ.Ε.Σ.Υ. εφόσον ο μαθητής έχει αξιολογηθεί ή, σε διαφορετική περίπτωση, του υπεύθυνου παιδαγωγικής ευθύνης Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου της σχολικής μονάδας.
Το παιδαγωγικό μέτρο της αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος ισχύει για το σχολικό έτος εντός του οποίου λήφθηκε, και από το επόμενο σχολικό έτος, ο μαθητής έχει δικαίωμα να επανέλθει στο σχολείο με τη διαδικασία της μετεγγραφής.
Η διαδικασία που ακολουθείται για τη λήψη απόφασης αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος είναι η εξής:
- Τουλάχιστον πέντε (5) ημέρες πριν από τη λήψη της απόφασης, ενημερώνεται εγγράφως ο κηδεμόνας του μαθητή, ή ο ίδιος αν είναι ενήλικος, και καλούνται σε ακρόαση ενώπιον του Συλλόγου Διδασκόντων.
- Στην έγγραφη ενημέρωση αναφέρεται ο τόπος, η ημέρα, η ώρα της ακρόασης και προσδιορίζεται το αντικείμενο του μέτρου και οι λόγοι που αιτιολογούν την επιβολή του.
- Ο μαθητής αν είναι ενήλικος ή ο κηδεμόνας του, έχουν δικαίωμα να λάβουν πλήρη γνώση καθώς και αντίγραφο της αξιολόγησης του Κ.Ε.Σ.Υ. ή της γνώμης του υπεύθυνου παιδαγωγικής ευθύνης Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου της σχολικής μονάδας.
- Στη συνεδρίαση έχουν δικαίωμα να παρίστανται
- ο κηδεμόνας του μαθητή ή ο ίδιος αν είναι ενήλικος, καθώς και
- το προεδρείο της Μαθητικής Κοινότητας του τμήματος του και
- το προεδρείο του Μαθητικού Συμβουλίου του σχολείου,
- οι οποίοι αποχωρούν στο σύνολο τους την ώρα της ψηφοφορίας.
Για τη συνεδρίαση του Συλλόγου Διδασκόντων συντάσσεται πρακτικό από τον γραμματέα που επικυρώνεται από τον Πρόεδρο του Συλλόγου και στο οποίο πρέπει να μνημονεύονται, ιδίως, τα ονόματα και η ιδιότητα των παριστάμενων μελών καθώς και ο τόπος και ο χρόνος της συνεδρίασης.
Οι αποφάσεις λαμβάνονται με την πλειοψηφία των παρόντων μελών αλλά στο πρακτικό καταχωρίζονται και οι γνώμες και τα ονόματα των μελών που μειοψήφησαν.
Δεν επιτρέπεται η λευκή ψήφος, η δήλωση «παρών» ή η αδικαιολόγητη αποχή. Επίσης, πρέπει να γίνεται αναλυτική αναφορά στις παιδαγωγικές μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν σε προηγούμενες περιπτώσεις για τον συγκεκριμένο μαθητή και στα παιδαγωγικά μέτρα που λήφθηκαν πριν την υιοθέτηση του τελευταίου κατά σειρά παιδαγωγικού μέτρου.
Η απόφαση της αλλαγής του σχολικού περιβάλλοντος δεν ανακοινώνεται δημόσια, ώστε να μην περιορίζεται η παιδαγωγική αξία του ληφθέντος παιδαγωγικού μέτρου και να αποφεύγεται η διαπόμπευση του μαθητή.
Ο Διευθυντής Εκπαίδευσης επιλέγει τη σχολική μονάδα στην οποία θα γίνει η μετεγγραφή μετά την αλλαγή του σχολικού περιβάλλοντος.
Πρέπει πάντα να λαμβάνεται υπόψη αν λειτουργεί άλλη αντίστοιχη σχολική μονάδα στην περιοχή.
